Web Analytics Made Easy - Statcounter

به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس، وقتی مرحوم صالحی‌ نجف‌آبادی کتاب مهم و ارزشمند «شهید جاوید» را نوشت، در فضای علمی و دینی جامعه دهه چهل و پنجاه بحث‌های چالش‌برانگیزی را درباره هدف‌شناسی قیام و حرکت امام حسین(ع) آغاز کرد. همچنان نزاع علمی بر سر این که چه تفسیری از واقعه کربلا به واقعیت نزدیک‌تر است، ذهن و فکر پژوهشگران و اهل اندیشه را به خود مشغول ساخته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در برخی تفاسیر مثل آنچه را که شریعتی در کتاب حسین وارث آدم آورده؛ حضرت سیدالشهدا یک انقلابی تمام عیار است که با راه‌اندازی یک قیام مسلحانه هژمونی و سیطه خفقان اموی را از بین برده است. از آن سو برخی افراد نظیر سیدبن‌طاووس؛ صاحب کتاب لهوف تفسیر عرفانی از واقعه کربلا داشته و جنبه فرازمینی به این اتفاق داده‌اند. برای فهم بهتر تبارشناسی قیام عاشورا با حجت‌الاسلام عباس نیکزاد به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

کربلا، نهضتی قابل تقلید و پیروی

آیا قیام امام حسین یک حرکت سیاسی و اجتماعی تقلیدپذیر است؟

به عقیده من این پرسش برگردان این سؤال است که آیا قیام امام حسین(ع) قابل تحلیل است یا خیر؟ چون تا زمانی که فهم و برداشت تحلیلی از یک واقعه یا یک موضوع نباشد بالطبع تقلید هم بی‌معنی خواهد بود. در جواب، پاسخ به هر دو سؤال مثبت است. زوایای مختلفی از قیام کربلا با نقل تاریخ و روایات در اختیار ما قرار گرفته است که می‌توان از آن بهره برد و آن را مورد بررسی قرار داد. به گفته شهید مطهری در کتاب «حماسه حسینی» خلق قیام حسینی معلول سه علت یا سه انگیزه است که هرکدام قابل فهم و تقلید است. انگیزه اول، عدم بیعت با ظالمی چون یزید است. حضرت خود می‌فرمایند: «اِنّا لِلّهِ وَاِنّا اِلَیْهِ راجِعُونَ وَعَلَى الاِْسْلامِ الْسَّلامُ اِذ قَدْ بُلِیَتِ الاُْمَّةُ بِراعٍ مِثْلَ یَزیدَ، وَلَقَدْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللّه ِ صلی الله علیه و آلهیَقُولُ: اَلْخِلافَةُ مُحَرَّمَةٌ عَلى آلِ اَبى سُفیانَ.» یعنی فاتحه اسلام را خواند زیرا امّت اسلام گرفتار چوپانى همانند یزید شده است و من خودم از رسول خدا صلی الله علیه و آله شنیدم که مى‌فرمود: خـلافت بر آل ابوسـفیان حـرام است.

حضرت در ظهر عاشورا هم می‌فرمایند:«اَیُّهَا النّاسُ! اَلا وَ اِنَّ الدَّعِیَّ بْنَ الدَّعِیِّ قَدْ رَکَزَ بَیْنَ اثْنَتَیْنِ بَیْنَ السِّلَّةِ وَ الذِّلَّةِ هَیهاتَ مِنا الذلةُ، یأْبَی‏الله‏ُ لَنا ذلِک وَ رَسُولُه وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ حُجُورٌ طابَتْ وَ طَهُرَتْ وَ أُنُوفٌ حَمِیةٌ وَ نُفُوسٌ أَبِیةٌ.» یعنی، آگاه باشید که زنازاده‌‏ فرزند زنازاده مرا بین دو چیز مخیر نموده است: جنگ و شمشیر و یا ذلت و خواری. و ذلت و خواری هرگز؛ زیرا خداوند و رسولش و مؤمنان، آن را برای ما نمی‌‏پذیرند. در این جمله امام حسین(ع) کاملاً موضوع فرافردی قیام ایشان مشخص است. حضرت می‌گویند اولا از «ما» ذلت به دور است ثانیاً نپذیرفتن زیر بار ظلم رفتن را به خدا، پیامبر و مؤمنان نسبت می‌دهند. این جملات به خوبی نشانه‌ای است مبنی بر این که واقعه کربلا با ترسیم آن فضا یک امر شخصی نبوده و قابلیت تقلیدپذیری را دارد.

اتمام حجت با امام حسین(ع)

عامل دوم نامه خود کوفیان است که به نوعی برای امام حسین(ع) حرکت به آنجا و برپایی حکومت فضاسازی شده بود. اهالی کوفه در نامه‌های زیادی از حضرت امام حسین(ع) دعوت کردند که به شهرشان برود و زمام امور را در دست گیرد. آنان حتی چنین القا کردند که اگر امام به سمت کوفه نرود در روز قیامت در محضر رسول‌الله(ص) از او شکایت می‌کنند، پس حجت بر امام تمام شده بود.

در برابر ظالم باید شورید

عامل سوم، وجود شخصی فاسق مثل یزید در رأس خلافت است. عدم شایستگی یزید به قدری واضح بود که شخصی چون ابن‌زیاد هم در ابتدای امر مخالف خلافت او بود. در چنین وضعیتی است که امام دست به اقدام می‌زند و علیه خلیفه ظالم قیام می‌کنند. ایشان هنگام مواجهه با حر به او گفت: «إِنَّ رَسُولَ اللّهِ(صلى الله علیه وآله) قالَ: «مَنْ رَأى سُلْطاناً جائِراً مُسْتَحِلاًّ لِحُرُمِ اللهِ، ناکِثاً لِعَهْدِ اللهِ، مُخالِفاً لِسُنَّةِ رَسُولِ اللهِ، یَعْمَلُ فِی عِبادِاللهِ بِالاِثْمِ وَ الْعُدْوانِ فَلَمْ یُغَیِّرْ عَلَیْهِ بِفِعْل، وَ لاَ قَوْل، کانَ حَقّاً عَلَى اللهِ أَنْ یُدْخِلَهُ مَدْخَلَهُ». ألا وَ إِنَّ هؤُلاءِ قَدْ لَزِمُوا طاعَةَ الشَّیْطانِ، وَ تَرَکُوا طاعَةَ الرَّحْمنِ، وَ اَظْهَرُوا الْفَسادَ، وَ عَطَّلُوا الْحُدُودَ وَاسْتَأْثَرُوا بِالْفَیءِ، وَ أَحَلُّوا حَرامَ اللّهِ، وَ حَرَّمُوا حَلالَ اللّهِ، وَ أَنَا أَحَقُّ مَنْ غَیَّرَ.» یعنی اى مردم! پیامبر خدا(ص) فرمودندهر کس سلطان ستمگرى را ببیند که حرام خدا را حلال شمرده، پیمان الهى را شکسته و با سنّت رسول خدا مخالفت ورزیده، در میان بندگان خدا به ستم رفتار مى‌کند و او با زبان و کردارش با وى به مخالفت بر نخیزد، سزاوار است خداوند او را در جایگاه آن سلطان ستمگر (دوزخ) بیندازد. هان اى مردم! این گروه (بنى امیّه) به طاعت شیطان پایبند شده و از پیروى خداوند سرپیچى کرده اند، فساد را آشکار ساخته و حدود الهى را تعطیل کرده‌اند. آنان بیت المال را به انحصار خویش درآورده، حرام خدا را حلال و حلال خدا را حرام شمرده‌اند و من (که فرزند رسول خدایم) به قیام براى تغییر این اوضاع، از همه کس سزاوارترم.

در این عبارت به خوبی مشخص است قیام علیه ظالم جور مختص کس خاصی نیست، بلکه هرکسی که توانایی‌اش را دارد باید علیه او بشورد. امام حسین(ع) بنا به همین فرمایش است که مردم را به پیروی از خود فرامی‌خواند و تبیین می‌کند که ظلم‌ستیزی نه یک امر شخصی و بلکه یک موضوع عام و فراگیر است و اگر کسی چنین نکند با همان شخص ظالم محضور و همر‌رده خواهد شد، چرا که این شخص نسبت به آن ظلم جنبه انفعالی اختیار کرده است. پس نتیجه می‌گیریم آنچه که امام انجام داد پیروی از یک قاعده عام و فراگیر است.

سکولاریزه کردن امام حسین(ع)

چرا عده‌ای پی آن هستند که حرکت امام حسین(ع) را با تفاسیر سکولاریستی توجیه کنند؟

بعضی افراد عقیده دارند که قیام امام حسین(ع) یک جنبه شخصی دارد و چندان نباید آن را فراگیر و قابل تقلید و الگوگیری دانست. در وهله اول چنین نتیجه‌گیری از کربلا زاده جهل افراد است. این طیف توانایی تحلیل واقعه را ندارند و وقتی با مواردی نظیر با خانواده حرکت کردن، عدم قیام سایر ائمه، نگاه حداقلی به اسلام و... مواجه می‌شوند می‌گویند امام حسین(ع) یک هدف شخصی داشته است که می‌خواست آن را پیگیری کند. در سوی دیگر باید این نگاه را ساخته استعمار و ایادی آن دانست چون آنان به خوبی از ظرفیت عمیق ظلم‌ستیزی عاشورا مطلع هستند و می‌دانند که با الگوگیری از امام حسین(ع) و قیام ایشان، استعمار مورد هجوم قرار خواهد گرفت. بنابراین سعی دارند با اشاعه یک خوانش فردی و سکولار از کربلا جلوی این ظرفیت عظیم را بگیرند.

پایان پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: امام حسین امام حسین ع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۷۷۱۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کُرسی آینده‌پژوهی یونسکو به قزوین آمد

رئیس دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) از تخصیص کرسی آینده‌پژوهشی یونسکو به این دانشگاه برای نخستین‌بار در کشور خبر داد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از قزوین، سیدعلی قاسم‌زاده امروز -دوشنبه دهم اردیبهشت- در نشست با محمدرضا حسنی آهنگر، رئیس دانشگاه جامع امام حسین (ع) اظهار کرد: در حوزه‌های پژوهشی و علمی دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ٰره) رشد خوبی داشته و در آخرین رتبه‌بندی تایمز این دانشگاه رتبه سوم دانشگاه‌های جامع کشور و رتبه نهم دانشگاه‌های کل کشور را کسب کرده است.

وی افزود: در حوزه دانشگاه‌های قاره آسیا نیز دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ٰره) در رتبه‌های ۲۰۰ تا ۲۵۰ قرار دارد که رتبه‌بندی دقیق آن نیز به زودی اعلام خواهد شد و این رتبه در طول دوران فعالیت این دانشگاه کم‌نظیر بوده است.

نماینده عالی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در استان قزوین با بیان اینکه در حوزه بین‌المللی رشد خوبی در جذب دانشجویان خارجی و تنوع رشته‌ها داشتیم، خاطرنشان کرد: در حوزه فعالیت‌های بین‌المللی در اتحادیه مختلف علمی به ویژه شبکه آموزشی اروپایی اراسموس، کشورهای جاده ابریشم، اتحادیه خزر و اتحادیه کشورهای اسلامی فعال شدیم. برای نمونه بخش دانشجویی اتحادیه کشورهای خزر را به عهده گرفتیم.

قاسم‌زاده از تخصیص کرسی آینده‌پژوهشی یونسکو به دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) خبر داد و تاکید کرد: در حال حاضر ۱۱ نفر دانشمند یک‌درصدی (جزو یک‌درصد دانشمندان برتر جهان) در این دانشگاه داریم که چند نفر از مدیران نیز جزو همین دانشمندان یک‌درصدی هستند، همچنین در جایزه ملی ثریا در چهار رشته و حوزه جوایز به دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) رسید.

وی با اشاره به طراحی و اجرای برنامه تحول پژوهشی و علمی در این دانشگاه ادامه داد: در حوزه‌های توسعه کشاورزی کم‌آب‌بر، فلزات غیرکانی و شیشه، چشمه نور (شتابگرها)، ایران‌شناسی، هوش مصنوعی و فن‌آوری‌های نو مأموریت‌های ملی ویژه به دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی واگذار شده است.

رئیس دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) از کسب رتبه دوم کشوری توسط تیم رباتیک این دانشگاه خبر داد و گفت: از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم ۱۰ رشته آموزشی و علمی جدید در این دانشگاه راه‌اندازی شده که عمده آنها در سطح ارشد و دکتری قرار دارند. رشته‌های شتابگر ذرات و علم داده‌ها هم از رشته‌های انحصاری دانشگاه به حساب می‌آیند.

قاسم‌زاده با اشاره به توانمندی‌های دانشگاه جامع امام‌حسین (ع) اضافه کرد: دانشگاه امام‌حسین (ع) در رتبه‌بندی جایگاه دوم دانشگاه‌های کشور را به دست آورده که افتخار ارزشمندی برای دانشگاه امام‌حسین (ع) محسوب می‌شود که دانشگاه نمونه و تراز انقلاب اسلامی است.

وی با بیان اینکه دانشگاه امام‌حسین (ع) الگوی دانشگاه‌های حکمت‌بنیان به شمار می‌رود، گفت: بازدید از دانشگاه امام‌حسین (ع) و تماشای دستاوردهای این دانشگاه در دستور کار ما قرار دارد که یکی از اردوهای دیدنی راهیان پیشرفت ما خواهد بود.

رئیس دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره) اجرای طرح بانوی اسوه را از طرح‌های فرهنگی مهم این دانشگاه دانست و تاکید کرد: این طرح برای نخستین بار در سه حوزه دانشجویی، کارمندی و استادی نخستین‌بار در دانشگاه ما طراحی و به وزارت علوم ابلاغ و در نهایت اجرا شد.

قاسم‌زاده ادامه داد: امسال هم برای نخستین‌بار از استادان بین‌المللی برتر تقدیر می‌کنیم که در این برنامه استاد برتر حوزه بین‌الملل را معرفی می‌کنیم تا انگیزه‌ای شود که اساتید با توجه به رسالت دانشگاه فعالیت داشته باشند.

وی از فعالیت ۴۰ استاد تمام در این دانشگاه خبر داد و گفت: در واقع ۱۸۰ نفر دانشیار داریم و بقیه اساتید ما استاد تمام به حساب می‌آیند. پیش از دولت سیزدهم ۱۳ مربی داشتیم که تعداد آنها به چهار نفر کاهش یافته است.

کد خبر 749049

دیگر خبرها

  • قیام طوفان‌الاقصی از غزه آغاز شده اما تداوم آن به صورت جهانی است
  • حاشیه بازی تراکتور و استقلال| حضور مربیان تیم ملی و شعار هواداران تراکتور علیه مربی و بازیکن استقلال
  • تجهیز بیمارستان امام حسین (ع) شهرستان هشترود به دستگا‌های جدید
  • ساخت ۴ شبستان جدید در طرح توسعه حرم امام حسین (ع)
  • حرکت دسته عزاداری در روز شهادت امام جعفر صادق (ع) در تهران برگزار می شود
  • شکایت رسمی علیه سعید آقاخانی و سریال نون خ
  • دشوارترین عملیات نظامی در دوران جنگ با عراق /کدام فرمانده سپاه به در روز اول به شهادت رسید؟
  • الگوی مکتب دانشگاهی انقلاب اسلامی را استخراج کردیم
  • کُرسی آینده‌پژوهی یونسکو به قزوین آمد
  • حرکت جبهه جهانی انقلاب، مستحکم‌تر و نیرومندتر از پیش